đừng xem dự báo thời tiết

đừng xem dự báo thời tiết

---

Chúng ta ai cũng biết lo xa và chuẩn bị cho ngày mai. Trước khi đi đâu, ta thường xem những dự báo thời tiết để biết mình cần nên sửa soạn như thế nào. Trong cuộc sống cũng vậy, ta muốn đoán trước được những gì sẽ xảy ra để mình có thể ứng xử cho thích hợp.

    Nhưng trong đời sống, tôi nghĩ, có lẽ ta cũng không cần nên quá quan tâm lo đoán biết ngày mai, vì đó cũng là một chuyện không tưởng. Đôi khi ta chỉ cần tiếp xúc với những gì xảy ra trong giờ phút hiện tại cho thật sáng tỏ, và nhờ vậy mà mình lại có thể ứng xử được với những bất ngờ một cách tốt đẹp hơn.

    Tôi có đọc được một bài viết này của Pico Iyer. Ông đã từng đi du hành khắp nơi, và thường viết về đời sống ở các tu viện Phật giáo xa xôi trên thế giới.

Những ngày sắp tới sẽ là nắng đẹp

"Tôi đã học được một điều là không bao giờ đọc những đoạn toát yếu in ngoài bìa những quyển sách mà tôi cầm lên. Tôi không đọc những bài điểm sách hoặc phê bình cho đến khi nào tôi đã đọc xong quyển sách, hay xem xong truyện phim ấy. Không phải là tôi không tin những gì người ta viết, nhưng tôi không tin là những dữ kiện ấy có ích lợi gì cho tôi.

    Tôi khám phá ra rằng, tâm ý ta rất tài giỏi trong việc biến một vấn đề thật đơn giản và rõ ràng thành ra một cái gì phức tạp và rắc rối. Nó có thể lấy một chi tiết nhỏ nhặt nhất và dựng lên thành một tấn tuồng, hoặc là một thế giới ảo tưởng đầy màu sắc. Người Phật tử nào cũng biết được điều đó, tôi nghĩ vậy, nhưng cũng phải mất một thời gian dài tôi mới học được bài học ấy.

    Nhiều năm trước đây, tôi có rủ một người bạn lâu năm về một Tu Viện rất đẹp mà tôi mới khám phá, nơi đây rất thích hợp với một cuộc sống ẩn dật và tĩnh tâm. 

    Tôi nói với người bạn mình, "Khi anh bước chân về đến đó rồi thì tất cả những buồn lo về quá khứ và tương lai sẽ rơi rụng hết. Anh sẽ hoàn toàn có mặt trong giây phút hiện tại, và sống giữa một vùng đại dương của sóng nước và các vì tinh tú. Anh sẽ cảm thấy mình như tan biến đi và trở thành rộng lớn, mênh mông hòa cùng với vũ trụ chung quanh. Và nơi ấy không có muộn phiền, không có lo nghĩ, vì dường như có một cái gì đó thanh lọc hết những điều bất tịnh trong tâm ta."

    Và lẽ dĩ nhiên là người bạn rất phấn khởi vì những lời diễn tả của tôi, anh rất muốn về thử nơi ấy. Anh gọi ghi danh trước mấy tháng, và chọn cùng thời gian mà tôi cũng sẽ về nơi đó.

    Tôi về đến Tu Viện trước anh. Mỗi sáng thức dậy giữa sự thinh lặng, và chờ ngày người bạn đến, tôi đã nhìn mọi vật chung quanh với đôi mắt của anh ta. Tôi cầu nguyện - mặc dù tôi ít khi nào cầu nguyện - cho những ngày ở đây trời sẽ luôn được trong xanh và thời tiết ấm áp hơn. Tôi lo lắng - mặc dù nơi này không có gì để lo lắng - rằng nó sẽ bị ồn ào hơn bình thường, hoặc có một vị Thầy nào đó không dễ thương sẽ đứng bán hàng trong tiệm sách... Tôi lo rằng con đường lên đây sẽ bị đóng, hoặc là sẽ có những nhóm học sinh ồn ào ghé tham quan. Tôi bắt đầu sợ rằng nơi này sẽ không giống với một nơi mà người bạn đã tưởng tượng, qua sự diễn tả của tôi.

Đánh mất hiện tại vào tương lai

Và ngày này sang ngày kế, ngay giữa một sự tĩnh lặng ngời sáng, tôi đã tự đẩy mình ra khỏi cái không gian nhiệm mầu ấy, khi sống trong ảo tưởng của mình về những phản ứng của người bạn, thay vì là có mặt trọn vẹn trong giờ phút hiện tại này. Tôi làm hư hao cõi cực lạc của chính tôi, vì những lo sợ rằng nó sẽ không phải là của người bạn.

    Và lẽ dĩ nhiên, sự đời bao giờ cũng vậy! Vào những ngày cuối của tôi sau 2 tuần ở nơi ấy, người bạn gọi lên và hủy bỏ chuyến đi của anh. Và tôi chợt hiểu rằng, những diễn tả của tôi về nơi ấy, không hề làm người bạn cảm thấy hạnh phúc mà anh đang có giảm bớt đi, hay có một sự thiếu thốn nào, vì anh đã không bao giờ lên tu viện. Nhưng ngược lại, nó đã làm cho hạnh phúc của tôi mất mát khá nhiều.

    Đó chỉ là một ví dụ nhỏ. Nhưng nhờ những điều nhỏ nhặt ấy mà tôi kinh nghiệm được những sự dính mắc rất tức cười của mình. Đa số những lần tôi lo lắng hay bực mình về một buổi hẹn nào đó, thì người ta lại hủy bỏ. Đa số khi tôi lo sợ về một việc gì sắp sửa đến, thì nó lại không bao giờ xảy ra. Tôi thấy rằng, thật ra tôi không cần phải thay đổi thế giới này, mà chỉ cần ý thức được ảnh hưởng của tâm ý mình đối với những gì xảy ra mà thôi.

    Tôi không đọc những bản tin dự báo thời tiết, và tôi cũng ít mở laptop của mình lên. Tôi biết rằng tất cả những bản tin ngắn, kiến thức vụn vặt, trò vui chơi, những học thuyết vĩ đại, và bao nhiêu là những dữ kiện khác... đang chờ đợi tôi nơi đó. Nhưng chúng không giống như là những gì tôi đã cảm nhận khi còn bé, khi mình háo hức lật những trang từ điển bách khoa hay mở từng tờ sách thơm tho.

    Ngày nay, đối với tôi thì không-biết-gì lại là một trạng thái rất hạnh phúc mà tôi kinh nghiệm được. Cho dù ngày mai này trời sẽ ngập tuyết, hay là một bình minh rực rỡ, mỗi giây phút xảy ra cũng sẽ đều là một sự kiện mới lạ và rất nhiệm mầu.

    Và bạn biết không, không đọc những tiên đoán thời tiết lại chính thật là một cách chắc chắn nhất để tôi nhận thấy rằng đa số, mặc dù không phải hết tất cả, những ngày sắp tới đều là những ngày nắng đẹp."

Vì ngày mai cũng đang chính là hôm nay

Tôi nghĩ chúng ta cũng có thể dễ hiểu lầm rằng, là hãy cứ “sống trọn vẹn trong giây phút hiện tại và không nên trông đợi vào tương lai”. Vấn đề là tương lai đang có mặt trong giây phút hiện tại này. Vì vậy khi ta đang sống trọn vẹn trong giây phút này là ta cũng đang chuẩn bị cho tương lai mình rồi đó. 

    Thật ra, cho dù đó là hôm nay hay ngày mai, đang ở đâu hay làm bất cứ việc gì, chúng ta cũng đâu thể có mặt ở một nơi nào khác hơn là bây giờ và ở đây? Ta chỉ cần sống cho chân thật, với một ý thức sáng tỏ, và rồi nó sẽ tự nhiên săn sóc cho tương lai của mình.

    Truyện kể có người đến hỏi Phật, "Con bình thường vẫn thực tập đời sống thiện lành, giả sử con chết bất thình lình trong lúc tâm tư không bình tĩnh, hoang mang thì con sẽ đi về đâu?" Phật nói, "Nếu như trong rừng có một cây cổ thụ nó lớn lên mọc nghiêng về hướng Tây, một hôm trong cơn dông tố cây ngã đổ, ông nghĩ nó sẽ ngã về hướng nào?" "Dạ thưa nếu nó cả đời nghiêng về hướng Tây thì khi ngã nó chắc chắn sẽ ngã về hướng Tây!" "Chúng ta cũng vậy, nếu ta thực tập, có mặt trọn vẹn với những niềm vui trong thiện lành thì khi mất ta cũng sẽ đi theo con đường thiện mà thôi!"

— Minh Tánh Nguyễn Duy Nhiên