Có mặt ngay trước mắt

 Có mặt ngay trước mắt

---

 Chúng ta có thể đi khắp mọi nơi và làm đủ mọi chuyện, nhưng những hạnh phúc sâu sắc nhất của ta không nằm ở việc đi thu thập thêm những kinh nghiệm mới lạ. Hạnh phúc chỉ thật sự có mặt khi ta biết buông bỏ những gì không cần thiết, và ý thức rằng ta lúc nào cũng đang sống an ổn trong ngôi nhà của mình. 

    Hạnh phúc chân thật có lẽ không xa xôi, nhưng nó đòi hỏi ta phải có một cái nhìn mới mẻ, thấy được hạnh phúc đang thật sự có mặt ở nơi nào.

Đi tìm hạnh phúc

Có một thiền sinh, trong khóa tu đầu tiên của chúng tôi, đã khám phá ra được điều này một cách khá thú vị.

    Trước khi trung tâm Insight Meditation Society được thành lập, chúng tôi đã phải thuê chỗ cho những khóa tu thiền tập tổ chức nhiều ngày. Trong khóa tu đầu tiên, chúng tôi mướn được một tu viện với một giáo đường thật đẹp. 

    Ðể biến giáo đường thành một thiền đường có chỗ cho thiền sinh ngồi trên sàn, chúng tôi đã phải tháo gỡ hết những chiếc băng ghế dài và khiêng bỏ vào một nhà kho phía sau. Và vì thiếu phòng nên có một thiền sinh đã phải vào ngủ trong căn nhà kho ấy trong suốt khóa tu.

    Trong khóa tu, vì chưa quen với cách ngồi xếp bằng trên sàn nhà, người thiền sinh này đã phải chịu đựng rất nhiều đau nhức ở thân. Vì cảm thấy quá khó chịu và bất an, anh ta bèn đi khắp nơi trong tu viện, cố tìm cho ra một chiếc ghế nào thích hợp nhất, có thể giúp anh ngồi yên và bớt đau. Nhưng tìm mãi vẫn không ra. Cuối cùng, anh quyết định chỉ còn một cách là ban đêm sẽ lẻn vào xưởng làm của tu viện, và tự đóng riêng cho mình một chiếc ghế.

    Anh tính toán kỹ lưỡng kế hoạch làm thế nào để không một ai hay biết. Sau khi tự tin chắc là đã có giải pháp cho cái đau của mình, anh ta đi đến xưởng của tu viện để xem qua những dụng cụ và vật liệu cần thiết. Trở về căn nhà kho nơi anh ngủ, anh ngồi xuống trên một chiếc băng ghế dài cất trong ấy, và vẽ kiểu cho một chiếc ghế ngồi thiền hoàn hảo nhất, chắc chắn sẽ chấm dứt hết những khổ đau của anh.

Trên núi chớ tìm non.

Trong khi ngồi đó làm việc, anh bổng ý thức là anh cảm thấy vui vẻ hơn, an lạc hơn. Lúc đầu anh nghĩ, có lẽ anh vui vì biết mình đang sáng tạo nên một kiểu ghế ngồi đặc biệt mới mẻ, toàn hảo và rất hiện đại.

    Nhưng rồi đột nhiên anh bừng tỉnh! Sự thật anh an vui là vì anh cảm thấy vô cùng dễ chịu khi ngồi trên chiếc băng dài này.

    Anh quay nhìn và thấy chung quanh mình có đến hằng trăm chiếc băng ghế như vậy, ngay trong căn phòng ngủ của anh. Cái mà anh tìm kiếm lúc nào cũng đang có mặt sờ sờ ngay trước mũi, mà anh nào có thấy đâu! Thay vì lo chạy loanh quanh tìm kiếm, toan tính nhọc mệt, thật ra anh chỉ cần ngồi xuống thôi.

    Chúng ta cũng vậy. Ðôi khi trong cuộc đời, chúng ta lại thích chọn những hành trình xa xôi, khó nhọc - vật chất hay tâm linh - trong khi tình thương và hạnh phúc chúng ta hằng mong đợi, có thể tìm thấy được chỉ cần ta đơn giản ngồi xuống thôi. Chúng ta bỏ cả cuộc đời để đi tìm một cái gì đó ta nghĩ là mình không có, một cái gì sẽ đem lại cho mình hạnh phúc. Nhưng cây chìa khóa của một hạnh phúc chân thật nằm ở sự thay đổi cái nhìn của mình, về ở nơi nào mà ta nên tìm kiếm.

    Cũng giống như thiền sư Hakuin của Nhật viết, "Vì không thấy được chân lý gần kề, nên người ta cứ mãi đi tìm kiếm xa xôi. Tội nghiệp thay! Họ cũng giống như một người đứng ngay bên dòng suối trong mà lại cứ than mình khát nước."

— Sharon Salzberg

Duy Nhiên dịch

Bài nói chuyện: Chạm vào vô hạn

 

 

Những bài chia sẻ trong buổi nói chuyện về đề tài "Chạm vào vô hạn"

Chúng ta chỉ là con người

 Chúng ta chỉ là con người

---

Giáo pháp của đức Phật chỉ bày cho chúng ta rất nhiều phương cách, công cụ, để ứng dụng giải quyết những khó khăn trong cuộc sống. Nhưng đó không phải là giải thoát. Giải thoát là khi ta bắt đầu buông xả, khi ta biết khai phóng con tim mình qua sự từ bỏ những buồn nản, tuyệt vọng, thiếu tự tin, sợ hãi, lo lắng… trong tâm.

    Càng lớn tuổi, tôi càng thấy rõ rằng một đời người rất khó khăn. Có quá nhiều việc phải làm, và quá nhiều việc để lo, đó là chỉ để tồn tại trên mặt vật chất thôi. Rồi ta còn phải chăm lo cho người khác. Có người lập gia đình, và họ phải chăm sóc cho con cái, chó mèo, nhà cửa, xe hơi và những tài khoản ngân hàng của mình.

lá vàng núi núi bay

 lá vàng núi núi bay

---

Có một câu chuyện thiền. Vào một ngày mưa, có anh chàng nọ tìm đến để tham vấn một vị thiền sư. Trước khi vào cốc của thầy, anh xếp dù để ở bên ngoài. Vị thiền sư rót trà mời anh uống. Anh ta ngồi say mê bàn luận về thế nào là thiền, là thực tập chánh niệm. Chợt vị thiền sư hỏi anh, khi nãy vào đây, anh đã để chiếc dù của mình ở bên phía nào của cửa vào? Bên phải hay bên trái? Anh chợt dừng lại và biết rằng mình không hề nhớ là mình đã làm gì.

Chỉ là ghi nhận thực tại tự nhiên

Nhưng có lẽ câu chuyện ấy không phải để khuyên ta phải nỗ lực ghi nhớ hết mỗi chi tiết hành động của mình. Tôi nghĩ, ý của vị thiền sư chỉ nhắc nhở là ta nên trở về có mặt trong giờ phút hiện tại này. Và khi mình có mặt trong giờ phút hiện tại thì cảnh vật sẽ sáng hơn, sự việc cũng tỏ rạng hơn. Vì thói quen, chúng ta cứ mê mãi để tâm rong ruổi theo những câu chuyện buồn vui trong tưởng tượng.

Nụ cười của Phật

Nụ cười của Phật

---

Có lẽ đa số chúng ta nghĩ rằng con đường tu học sẽ là buồn chán lắm, vì ta sẽ phải buông bỏ đi hết những say mê của mình trong cuộc sống. Và nếu như ta không còn có một sự ham thích nào nữa thì cuộc sống mình sẽ ra sao? Nếu như ta chỉ biết chấp nhận và buông xả hết mọi việc, ta có trở nên dửng dưng với mọi việc xảy ra chung quanh mình chăng?

hạnh phúc không phải là sự vắng mặt của khổ đau

 hạnh phúc không phải là sự vắng mặt của khổ đau

---

Buổi sáng bước ra khỏi phòng, bãi cỏ xanh trải dài đến tận cuối chân trời. Phía xa kia là một dãy núi nằm yên trong sương mờ. Cơn mưa nhỏ chiều qua đã tạnh, tôi thấy những giọt nước còn đọng trên một tờ lá lấp lánh mặt trời.

    Buổi sáng ở nơi đây có âm thanh của tiếng chim hót, của gió reo trên đầu ngọn thông, của mặt ao loáng thoáng mây trời xanh cao.

Phong lai sơ trúc, phong khứ nhi trúc bất lưu thanh,

Nhạn quá hàn đàm, nhạn khứ nhi đàm vô lưu ảnh.

Gió qua lay trúc, gió đi rồi trúc không giữ âm thanh

Nhạn lướt mặt hồ, nhạn đi rồi hồ không lưu hình ảnh

    Nơi đây không có trúc, không có nhạn nhưng có thông reo với gió và mây chạm mặt hồ. Gió mây đi qua rồi, chỉ thấy rừng thông đứng yên và một mặt hồ tĩnh lặng.

    Những ngày ở đây nơi miền rừng núi, tôi thấy được sự có mặt của hạnh phúc. Tôi nghĩ, hạnh phúc sâu sắc nhất phải là những hạnh phúc thật đơn sơ và không phải tìm cầu. Chúng là những gì đang có thực.

    Tôi thấy hạnh phúc có mặt trong con đường mình đi, trên con dốc nhỏ xuống bờ sông, băng ngang qua một rừng hoa dại mầu tím. Đi trong khu rừng thưa, những hạt mưa ngày hôm qua đọng trên những chiếc lá rơi xuống làm tươi mới tấm áo mình đi qua. Tôi chợt thấy ngày mưa hôm qua làm sáng tỏ thêm mặt trời của buổi sáng này.

Trải nghiệm: buông xả và để như-là

  Trải nghiệm: buông xả và để như-là

---

1.   Buông xả và thư giản.

§      Ngồi thư giản và buông xả, để cho tâm rỗng lặng và thoải mái tự nhiên. Không cần phải cố ép hay gò bó thân tâm theo một phương pháp nhất định nào. Tất cả những gì xảy ra đều đang khởi lên trong điều kiện tự nhiên của chúng, và đang là hoàn hảo.

mây núi nào không bay cạnh núi

Mây núi nào không bay cạnh núi

---

Tối nay trên đường về nhà, tôi thấy một vầng trăng tròn sáng thật to mới lên. Người ta cho biết tối nay có một “super moon” mà mỗi năm chỉ xuất hiện một vài lần, khoảng thời gian khi mặt trăng ở gần trái đất nhất. Mùa đông nên trời tối sớm, một vầng trăng vàng to nằm giữa bầu trời ngay trên những cao ốc thành phố.

Đưa tay chạm đất

 Đưa tay chạm đất

---

Bàn tay của Phật nhẹ nhàng chạm đất, xúc địa ấn, là một ẩn dụ rất tuyệt vời. Điều ấy nói lên rằng, mặc dù trong ta có một không gian trong sáng, tự tại và tỉnh giác, nhưng nó cần phải được tương giao với thế giới hiện tượng chung quanh. Nếu không, nó không thể là trọn vẹn.

Hình ảnh buối nói chuyện tại Trung Tâm Thiện Đức

https://www.facebook.com/media/set/?vanity=NguyenDuyNhien.NDN&set=a.4204398679622179

nơi ấy cũng là bây giờ và ở đây

 nơi ấy cũng là bây giờ và ở đây

---

Có bao giờ bạn nhận thấy rằng, mình không thể nào trốn tránh được bất cứ một vấn đề gì không? Rằng, sớm muộn gì rồi những sự việc ta không muốn đối phó, cố gắng tránh né, hoặc che đậy lại và giả vờ như chúng không hề có mặt, rồi một ngày kia cũng sẽ bắt kịp ta - nhất là khi chúng có liên quan đến những thói quen hoặc nỗi sợ của mình.

    Chúng ta thường mơ mộng rằng, nếu như nơi này ta không vừa ý, ta chỉ cần đi đến nơi khác thì mọi việc tức khắc sẽ thay đổi. Nếu việc làm của ta không tốt, đổi việc khác. Nếu người bạn đời của ta không hợp ý, chọn người bạn đời khác. Nếu thành phố ta ở không tốt, dọn đến một nơi mới. Nếu con cái của ta là một vấn đề, giao chúng cho người khác lo.

Phải là thật

 Phải là thật

---

Có được sự an tĩnh là một trong những lợi ích cụ thể của thiền tập. Nhưng mục đích sâu xa hơn không phải là để ta được trở nên an tĩnh hơn, mà là trên hết tất cả, ta phải là thật.

    Nói một cách khác, thiền tập đặt nền tảng trên sự thật về những gì đang xảy ra với ta.

   Nếu bạn đang căng thẳng, thì thiền tập là để bạn có một ý thức rõ ràng về sự căng thẳng ấy. Đừng cố gắng loại trừ nó, cũng đừng cố gắng hành xử khác đi. Trong giây phút đó, sự căng thẳng ấy chính là ta, ta là người đang bị căng thẳng. Bị căng thẳng là một sự thật sâu sắc.

Thấy rõ nhờ biết buông xả

Thấy rõ nhờ biết buông xả

---

Tôi học được rằng, chánh niệm và tỉnh giác là hai yếu tố khác nhau về tính chất và tác dụng, nhưng chúng lại bổ túc và hầu như luôn đi đôi với nhau như hai mặt của bàn tay. Chánh niệm thuộc về yếu tố của định, và tỉnh giác thuộc về tuệ. Chánh niệm giữ tâm trọn vẹn trên đối tượng, và tỉnh giác soi sáng đối tượng.

biết rõ việc đang làm

Biết rõ việc đang làm

---

Trong bài kinh Tứ niệm xứ, Bốn lãnh vực quán niệm, đức Phật có dạy cho chúng ta cách thực tập chánh niệm như sau,

“Khi đi, vị khất sĩ lại cũng ý thức rằng mình đang đi; khi đứng, ý thức rằng mình đang đứng; khi ngồi, ý thức rằng mình đang ngồi; khi nằm, ý thức rằng mình đang nằm. Bất cứ thân thể mình đang được sử dụng trong tư thế nào, vị ấy cũng ý thức được về tư thế ấy của thân thể…

    Khi đi tới hoặc đi lui, vị khất sĩ cũng biết rõ việc mình đang làm; khi nhìn trước nhìn sau, cúi xuống, duỗi lên, vị ấy cũng chiếu dụng ý thức sáng tỏ ấy; khi mặc áo, mang bình bát, vị ấy cũng chiếu dụng ý thức sáng tỏ ấy; khi ăn cơm, uống nước, nhai thức ăn, nếm thức ăn, vị ấy cũng chiếu dụng ý thức sáng tỏ ấy; khi đi đại tiện, tiểu tiện, vị ấy cũng chiếu dụng ý thức sáng tỏ ấy; khi đi, đứng, nằm, ngồi, ngủ, thức, nói năng, hoặc im lặng, vị ấy cũng biết rõ việc mình đang làm.”

Những viên đá nhọn

 Những viên đá nhọn

---

Thật ra hành trình tu tập của ta không phải là một con đường. Mục đích không phải là để đi đến một nơi nào đó. Và con đường ấy cũng không có gì là kỳ bí hết, những gì ta cần làm rất là đơn giản và rõ ràng.

Không phải là con đường dễ đi.

Nhưng ý tôi cũng không phải nói là nó dễ dàng. Hành trình tu tập không phải là một “con đường” bằng phẳng và dễ đi. Nó gập ghềnh với những viên đá nhọn bén, khiến ta vấp ngã, và đôi khi còn cắt xuyên qua đôi giày mình. Cuộc sống tự nó là một sự mạo hiểm. Và đôi khi, chính vì đối diện với những nguy hiểm đó mà khiến người ta tìm vào con đường thiền tập.