Friday, October 31, 2025

Vị thầy có mặt trong mọi hoàn cảnh

 Vị thầy có mặt trong mọi hoàn cảnh


Ông Joseph Goldtein chia sẻ, trong thời gian tu tập ở Ấn độ, ông sống trong một chiếc cốc nhỏ, chiều ngang chừng 6 bộ (feet) và chiều dài 7 bộ. Cánh cửa ra vào ngôi cốc của ông chỉ là một tấm màn che mỏng. 

    Mỗi ngày trong khi ngồi thiền trên giường, có một con mèo không biết ở đâu lang thang đi vào, và rồi nó leo lên nằm gọn trong lòng của ông. Ông phải đứng dậy ẳm con mèo ấy và thả nó ra ngoài. Nhưng chỉ chừng vài phút sau, nó cũng đi vào trở lại và leo lên lòng của ông. 

    Ông có cảm tưởng như ông với con mèo, dường như là cả hai đang cùng múa với nhau theo một vũ điệu nào đó vậy. Ông mang thả nó ra ngoài, và rồi nó leo trở lại vào trong lòng. Và sự việc cứ tiếp tục lặp đi lặp lại như vậy mãi.

    Ông đem nó bỏ ra ngoài là vì mình đang ngồi thiền, đang cố gắng công phu để được giác ngộ. Nhưng con mèo ấy cứ tiếp tục quay trở lại phá rối sự thực tập của ông.

    Và càng lúc ông lại càng cảm thấy bực mình và rất khó chịu vì sự lì lợm của con mèo này. Cuối cùng, sau hơn một giờ rưỡi đồng hồ mang nó trở ra và nó lại quay trở vào, ông phải đầu hàng!  Ông chấp nhận! Không còn biết cách nào khác để làm nữa hết. Cánh cửa ra vào chỉ  là một tấm màn, ông không thể nào đóng lại được. 

    Ông ngồi xuống thiền, và một chút sau con mèo lại thong thả đi vào và leo vào lòng của ông.  Nhưng ông không thèm làm gì hết. Buông bỏ hết! Ông chấp nhận nó như một phần của buổi ngồi thiền, một phần công phu của mình. Chỉ chừng vài phút sau, con mèo từ từ đứng dậy và nó bỏ đi ra ngoài. Và lúc ấy ông chợt ý thức rằng, những vị thầy của ta đang có mặt trong tất cả mọi hoàn cảnh!

 Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên

Monday, October 20, 2025

Hiện hữu

 

      Hiện hữu













Đâu phải,

    vì người ta nhắm mắt

mà sáng nay

    mặt trời sẽ không còn tỏa nắng

Đâu phải,

    vì người ta không nghe

mà con chim nhỏ

    thôi hót ca ngoài cửa sổ.

Đâu phải,

    vì người ta sợ hãi và nuối tiếc 

mà con tim này

    không còn biết thương yêu.

Vì sao,

    đóa hoa nhỏ trong rừng vẫn nở,

    dẫu không ai nhìn ngắm hay mong chờ?

Ý từ bài thơ của Mark Nepo.

 Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên 

Sunday, October 12, 2025

Ta không thể nào chuẩn bị trước cho 1 việc gì

 Ta không thể nào chuẩn bị trước cho 1 việc gì


Tôi nghĩ có lẽ trong cuộc sống này cũng vậy, chúng ta sẽ không bao giờ có thể thật sự chuẩn bị trước được cho một việc gì. Ta nghĩ mình có thể tập luyện để sẵn sàng đối diện với một mất mát, một hạnh phúc hoặc khổ đau nào đó. Nhưng thật ra ta chỉ có thể tiếp xúc với sự sống khi nó đang xảy ra mà thôi. Bằng một thái độ rộng mở và chấp nhận.

    Nhưng bạn cũng đừng nghĩ rằng đó là một thái độ buông xuôi. Chấp nhận không phải là một thái độ dửng dưng, sao cũng được, mà là biết xả buông những toan tính và chấp trước, để mình có thể kinh nghiệm, và hiểu sâu sắc được những gì đang thật sự xảy ra.

    Tout comprendre c’est tout pardoner. Hiểu hết tất cả thì ta sẽ tha thứ hết tất cả. Mà tha thứ cũng là một sự buông xả. Ta sẽ tha thứ cho những lỗi lầm của mình, những khó khăn, và ngay cả những muộn phiền của ta nữa. Để cho một hạnh phúc trong sáng được phép có mặt.

    Tôi nghĩ, thiền quán là một thái độ chấp nhận sâu sắc. Chúng ta có thể ví đó như là tự soi mình vào một tấm gương vậy. Nếu ta biết chấp nhận thì tấm gương sẽ làm hết mọi việc cho ta. Nó giúp ta thấy được những kinh nghiệm nào đang có mặt trong giây phút này, thân ta, cảm thọ ta, những gì đang xảy ra trong thân tâm mình. Và khi ta thấy rõ được những điều ấy, thì những gì mình cần làm sẽ biểu hiện tự nhiên thôi. 

    Nhà tâm lý học Carl Rogers nói: "Có một điều nghe rất là lạ lùng và mâu thuẫn, nhưng đó là một sự thật, là khi ta chấp nhận được mình như chính ta là, thì lúc đó ta mới có thể thay đổi. The curious paradox is that when I accept myself just as I am, then I can change." Cũng có nghĩa là, sẽ không có gì thay đổi, nếu như ta không chịu nhìn lại để thấy rõ được chính mình.

 Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên 

Sunday, September 21, 2025

Lời chân thật phải tốt lành

 Lời chân thật phải tốt lành


Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc vì sao đức Phật lại dành riêng một chi phần đặc biệt trong Bát chánh đạo cho sự nói năng chân chánh, tức chánh ngữ. Ngài có thể đơn giản hóa bằng cách nhập nó vào chung với chánh nghiệp, tức hành động chân chánh, cũng được vậy! Vì nói năng cũng là một hình thái của hành động.

    Có lúc tôi từng nghĩ, có lẽ đức Phật tách riêng "chánh ngữ" ra là vì chúng ta... nói quá nhiều. Nhưng sau đó, tôi lại đổi ý — vì tôi nhận ra, cũng có những người hầu như chẳng nói gì cả.

    Bây giờ, tôi nghĩ chánh ngữ được nhấn mạnh riêng là bởi vì lời nói của ta mang một năng lực rất lớn, có thể tạo ra ảnh hưởng sâu xa.

bằng từng bước nhỏ

bằng từng bước nhỏ


Bà tôi từng dặn tôi rằng:
Những khi đời quá đỗi nặng nề,

cháu hãy đi tới bằng từng bước nhỏ.

Làm những gì cần làm,

nhưng chậm và chút ít thôi.

Đừng vội nghĩ về tương lai.

dù chỉ là một sớm mai trước mặt.

Đi rửa chén đi.

Phủi một chút bụi.

Viết vài dòng thư.

Nấu một bát canh.

Cháu thấy không?

Cháu vẫn đang tiến tới,

bằng từng bước một.

Bước một bước, rồi dừng lại.

Nghỉ một chút.

Rồi vỗ về mình.

Bước một bước.

Và lại thêm bước nữa.

Cháu đâu hay, những bước chân mình

sẽ dần dà dài rộng hơn lên.

Và một ngày,

cháu sẽ nghĩ đến ngày mai

mà không bằng nước mắt.

Một bình minh sẽ đến,

lặng lẽ,

mang về cho cháu,

một sớm mai tươi mới những an lành.

 

by Elena Mikhalkova

— Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên dịch

 

free hit counter

Wednesday, September 10, 2025

Chỉ cần thấy lại nơi mình

 Chỉ cần thấy lại nơi mình



Trong cuộc sống, tất cả mọi sự việc đều có một liên hệ mật thiết với nhau. Đức Phật có dùng một ví dụ để diễn tả sự tương quan này.

    Khi nước trong đại dương theo thủy triều dâng lên, thì nước trong các con sông cũng sẽ dâng lên theo. Và khi nước sông dâng lên, nước trong các hồ lớn, kinh rạch cũng sẽ dâng lên. 

    Khi nước trong biển theo thủy triều hạ xuống, nước trong trăm con sông cũng sẽ hạ thấp theo, và nước trong hồ, kinh, rạch cũng thế. Khi một cái này khởi lên, sẽ khiến một cái kia có liên hệ với nó phát khởi lên theo.