Sunday, July 20, 2025

người nhân hậu

người nhân hậu

Có lần, trường Princeton Theological Seminary tại New Jersey thực hiện một cuộc thử nghiệm. Họ muốn tìm hiểu vì sao trong cuộc sống, dù có nhiều cơ hội để giúp đỡ người khác, nhưng đôi khi ta hành động, và đôi khi lại làm ngơ.

    Các giáo sư chọn một nhóm gồm 40 sinh viên trong lớp thần học, và yêu cầu mỗi người chuẩn bị một bài thuyết trình về một dụ ngôn trong Kinh Thánh. Một nửa trong số đó được giao đề tài “Dụ ngôn người nhân hậu” (The Parable of the Good Samaritan).

    Dụ ngôn người nhân hậu kể lại câu chuyện một người bị nạn nằm bên vệ đường. Nhiều người trong làng, vốn được xem là tốt và đạo đức, đi ngang qua. Họ đều nhìn thấy anh ta, nhưng tìm cách lẩn tránh, không ai dừng lại giúp đỡ. Cuối cùng, một người xa lạ đã dừng lại để chăm sóc và cứu giúp anh — người ấy được gọi là “người nhân hậu.”

Sau khi trả lời một số câu hỏi, mỗi sinh viên được yêu cầu nhanh chóng sang lớp học bên kia đường để thuyết trình đề tài của mình trước các giám khảo đang chờ. Trên đường đi, họ gặp một người đang đứng gục bên vệ đường, rên rỉ và lộ vẻ đau đớn. Bạn nghĩ, trong số những sinh viên ấy, có ai dừng lại giúp người đó không? Và liệu những sinh viên đang sắp sửa thuyết trình về “Dụ ngôn người nhân hậu” có hành xử khác với những người còn lại?

Kết quả của cuộc thử nghiệm cho thấy: không một ai dừng lại để giúp đỡ cả! Vì họ đang bận rộn và vội vã với việc của mình, nên dù trong đầu đang suy nghĩ về đề tài “người nhân hậu”, họ cũng không hành xử khác biệt gì so với những người còn lại.

Ta có thật sự có mặt không.

Sau cuộc thử nghiệm này, các nhà nghiên cứu nhận ra rằng: nếu ta quá bận rộn và vội vã với một việc gì đó — dù là việc tốt — thì ta sẽ không còn đủ sự chú ý để quan tâm đến người khác. Khi tâm ta bị chìm đắm vào một vấn đề hay một công việc sắp phải hoàn thành, dù mang danh là tốt lành hay nhân hậu, ta vẫn có thể không thấy được thực tại đang có mặt ngay trước mắt mình.

Tôi thấy ngày nay, trên con đường tu học, chúng ta thường mang tâm muốn giúp đời. Nhưng nhiều khi, vì quá chú tâm vào những việc lớn lao, ta có thể vô tình không thấy được những ham muốn, giận hờn, hay nhỏ nhen vẫn đang âm thầm hiện diện trong chính mình.

Chúng ta không cần phải đợi đến khi trở thành một bậc thánh thiện, hay hoàn tất một việc làm vĩ đại nào đó, mới có thể sống nhân hậu. Thật ra, điều ấy rất đơn giản — chỉ cần mình có mặt trọn vẹn, lắng nghe và cảm nhận được nỗi khổ của người khác, ngay trong giây phút này.

Khi ta không còn bị cuốn theo những ý tưởng cao đẹp hay những kế hoạch lớn lao, thì một cử chỉ nhỏ, một ánh mắt nhìn, hay chỉ một khoảnh khắc dừng lại… cũng có thể là một hành động đầy tình người.

Vì đôi khi, điều quan trọng không nằm ở việc ta đang nghĩ gì, mà ở chỗ: ta đang thấy gì, và ta có thật sự có mặt không.

🍂— Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên

Monday, July 14, 2025

cây mận nở hoa.

 cây mận nở hoa.

Giữa những xôn xao và bất an, cuộc sống vẫn có những sự bình lặng và an ổn tự nhiên. Đôi khi muốn tiếp xúc với những điều tốt lành ấy, ta cần bước chậm, hay ngồi yên lại, để nhìn ngắm một vẻ đẹp đang sẵn có chung quanh mình.

Trải chiếu trên cánh đồng

Ta ngồi ngắm

Cây mận nở hoa.

  Buson

    Nhưng bạn biết không, thật ra đôi khi ta cũng không cần làm gì hết, ngay cả ngồi yên lại để nhìn ngắm nữa. Vì tất cả đang có mặt ở đó rồi, chỉ mở mắt ra nhìn, cái thấy biết ấy là điều xảy ra tự nhiên thôi.

    Tôi nghĩ thiền tập là mở ra với những gì đang có mặt. Vì những gì đang có mặt mới chính là thực tại, ta không cần phải tìm kiếm hay chọn lựa một thực tại nào khác nữa. Cho dù là những gì hay đẹp hơn theo ý mình. Buông xả nhưng không cần phải buông bỏ.

    Phiền não, nhưng không cần phải giải thích hay tránh né. Hạnh phúc, nhưng không cần phải tìm cách nắm giữ hay lặp lại. Ta đâu cần tìm kiếm, mình vẫn thấy. Ta đâu cần dụng công, mình vẫn nghe.

    Và nhờ vậy mà đôi khi ta lại khám phá ra được những vẻ đẹp bất ngờ trong ta và cuộc sống chung quanh. Ngay giữa trong một thế giới mịt mờ và mù sương ấy…

Đôi khi,

Trên mặt hồ mờ sương

Hiện ra một cánh buồm.

Gakoku

    Thật vậy, phải không bạn? Ta không cần phải đi tìm một cánh đồng hay một cây mận đầy hoa nở nào đó. Ta đâu cần một phương pháp thiền tập nào, giữa mù sương vẫn hiện lên rõ một cánh buồm.

🍂— Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên

Monday, July 7, 2025

Bảy phần tám của vấn đề

Bảy phần tám của vấn đề

Một tu sĩ ở thế kỷ thứ sáu, Abba Dorotheus, có chia sẻ như sau: “Bất cứ khi bạn làm một việc gì, cho dù nó có quan trọng hay gấp rút đến đâu, tôi cũng không muốn bạn phải gây gổ hay bức xúc. Bởi bạn biết không, mọi việc ta làm, dầu cho quan trọng đến đâu, cũng chỉ là một-phần-tám của vấn đề mà thôi. Còn có được một thái độ an tĩnh là bảy-phần-tám của vấn đề còn lại, và cho dù việc bạn làm có thất bại đi chăng nữa!