đơn giản

đơn giản

---

Trong tôi bao giờ cũng có một sự thúc đẩy muốn dồn nhét thêm một điều này hoặc việc nọ vào trong giây phút hiện tại. Chỉ cần gọi thêm một cuộc điện thoại nữa, ghé lại thêm một chỗ này thôi trên đường đi đến chỗ kia. Cho dù có ngược đường đi chăng nữa cũng mặc kệ...

Sự bận rộn đánh mất giây phút hiện tại

Tôi đã học cách nhận diện được những cảm xúc thúc đẩy này, và bớt tin vào chúng hơn. Tôi tập cách từ chối chúng. Ðôi khi tôi bắt gặp mình đang ngồi ăn sáng, trong khi mắt dính chặt vào hộp bánh, đọc đi đọc lại có lẽ hằng trăm lần bảng liệt kê những chi tiết về dinh dưỡng, hoặc tờ quảng cáo những đồ tặng của một công ty thực phẩm. Sự lôi cuốn này không cần biết là nó đang tiếp nhận những gì, hễ nó được thoả mãn là đủ rồi. Những tờ báo cũng có một sự hấp dẫn rất đặc biệt, hoặc là sách quảng cáo, hay bất cứ những gì chung quanh mà ánh mắt tôi có thể bắt gặp.

    Sự thúc đẩy ấy nó tìm kiếm đủ mọi thứ để giết thì giờ, nó đồng lõa với một tâm ý thất niệm, ru ngủ tôi trong sương mù của sự mê mờ, trong khi hoàn toàn bỏ lỡ mất đi buổi ăn sáng.

    Nó khiến tôi không hề thật sự có mặt với những người thân chung quanh, không biết đến ánh sáng bình minh loáng thoáng trên bàn, mùi bánh thơm trong căn phòng, những chia sẻ của người thân, khi chúng tôi có dịp ngồi lại với nhau trong ngày trước khi mỗi người phải đi một nơi.

Đơn giản chỉ làm một việc

Tôi muốn tự nguyện tập cho mình một đức giản dị để đối trị với sự thúc đẩy ấy. Tôi thực tập có ý thức, bao giờ cũng chỉ làm một việc thôi, và thật sự có mặt ở đó. Có biết bao nhiêu cơ hội để tôi thực tập, như khi đi dạo chẳng hạn, hay khi đùa chơi với con chó nhỏ của mình, tôi thực sự có mặt với nó. Điều ấy cũng có nghĩa là trong một ngày tôi ít đi đây đó hơn, tôi nhìn ít lại để có thể thấy được nhiều hơn, làm ít lại để tôi có thể hoàn tất nhiều hơn, thu thập ít lại để được giàu có hơn. Tất cả mọi việc điều dính liền với nhau.

    Là một người cha của mấy đứa con còn nhỏ, là một người chồng, một người con trưởng, một người rất yêu công việc của mình, tôi không thể nào chọn con đường bỏ đi đến hồ Walden như ông Thoreau, hay một nơi hẻo lánh nào đó, và ngồi dưới gốc cây trong vài năm, lắng nghe tiếng cây cỏ đổi thay và bốn mùa chuyển xoay. Mặc dù sự thúc đẩy ấy cũng đã kêu gọi tôi biết bao nhiêu lần. Nhưng sống giữa những hỗn loạn có trật tự này, giữa những phức tạp của đời sống gia đình và việc làm, với mọi đòi hỏi cũng như trách nhiệm của chúng, với những sự nản lòng và niềm vui vô tận, vẫn có dư thừa cơ hội để ta thực tập sự giản dị bằng những đường lối nho nhỏ.

    Chậm rãi lại trong công việc mình làm cũng là một phần rất lớn của sự thực tập. Biết bao nhiêu lần tôi đã phải tự nhắc nhở thân tâm mình ở với một người thân, thay vì phóng đi trả lời chuông điện thọai. Không phản ứng theo sự thúc dục gọi điện cho một người nào đó đang "cần được gọi" ngay bây giờ, không mua thêm những món đồ mới, và ngay cả những tạp chí, truyện hình, phim truyện theo một sự thúc dục nhất thời. Ðó là một trong những cách có thể giúp ta làm đơn giản hóa cuộc sống của mình một chút. Và cũng còn những cách khác nữa như: một buổi chiều chỉ ngồi nghỉ không cần phải làm gì hết, hoặc đọc sách, hoặc đi dạo một mình, với một em bé hay một người thân thương, chất thêm đống củi cho đầy, cảm giác gió mát trên mặt khi đứng dưới tàng cây, nhìn trăng, hoặc là đi ngủ sớm...

Ít mới thật sự là nhiều

Tôi tập nói "không" để giữ cho đời sống mình được giản dị, và tôi ý thức rằng mình sẽ không bao giờ có thể làm đủ. Sự tu tập ấy tự nó là một kỷ luật rất cam go nhưng vô cùng quý giá. Tuy vậy cũng rất là tế nhị. Trong cuộc sống bao giờ cũng sẽ có những nhu cầu và việc xảy ra đòi hỏi ta phải đáp ứng ngay tức thì. Thái độ sống đơn giản giữa cuộc đời là một hành động giữ quân bình rất tinh tế.

    Chúng ta bao giờ cũng phải biết quay trở về, để tìm hiểu thêm và có ý thức hơn. Nhưng tôi thấy rằng, quan niệm về một lối sống đơn giản giúp cho tôi ý thức được sự quan trọng về một liên hệ sinh thái (ecology) của thân, tâm và thế giới chung quanh. Trong đó mọi việc đều có một tương quan mật thiết với nhau, mỗi sự chọn lựa của ta đều có những hậu quả rất sâu xa.

    Ta sẽ không bao giờ có thể kiểm soát và giải quyết được hết tất cả mọi việc. Nhưng chọn sự đơn giản, mỗi khi mình có thể, sẽ đem lại cho sự sống của ta một sự tự do rộng lớn hơn. Và tôi đã khám phá ra rằng "ít" đôi khi mới thật sự là "nhiều".

Jon Kabat-Zinn

Nguyễn Duy Nhiên dịch