Monday, July 28, 2025

Để trải nghiệm, chứ không phải nắm bắt

 Để trải nghiệm, chứ không phải nắm bắt

Thầy Ajahn Brahm cũng có chia sẻ một trải nghiệm trong một chuyến đi sang Ấn độ nhiều năm về trước, khi ông còn là một cư sĩ.

    Lần đầu tiên tôi được nhìn những tấm ảnh của dãy Himalayas là khi còn ở học đường. Một cảnh tượng rộng lớn, bao la, hoang dã và rất quyến rũ. Tội tự nhủ rồi có một ngày mình sẽ đi đến nơi đó.

    Sau khi tốt nghiệp đại học, trước khi bắt đầu đi làm, tôi quyết định sang Ấn Độ để thăm rặng Himalaya. Nhưng đúng lúc tôi đến thì lại rơi vào mùa mưa, trời mưa dầm dề suốt ngày. Chúng tôi đi lên tận phía bắc, đến Kathmandu, nhưng cũng chỉ thấy một chân trời phủ toàn mây mà không thể nào nhìn thấy được rặng Himalayas.

    Một hôm, khi đang ở Kathmandu, có người cho tôi biết rằng sẽ có một chiếc xe tải chở thư đi lên vùng biên giới phía bắc giáp với Tây Tạng. Họ nói nếu tôi muốn đi theo thì có thể lên xe, chỉ tốn vài đồng rupee. Thế là ngay sáng sớm hôm sau, tôi cùng hai người bạn nữa leo lên chiếc xe tải chở thư, bắt đầu hành trình đi lên miền bắc.

    Khoảng một giờ trưa, người tài xế dừng lại nghỉ tại một ngôi làng nhỏ. Trong lúc chờ anh ăn trưa, hai người bạn rủ tôi leo lên một ngọn đồi nhỏ gần đó. Mười lăm phút sau, khi chúng tôi vừa lên tới đỉnh, những đám mây mưa ở phía bắc bất ngờ bắt đầu tan dần, rồi từ từ hé mở ra. Lần đầu tiên trong đời, tôi được tận mắt nhìn thấy rặng Himalaya – hùng vĩ, sừng sững giữa một không gian trong lành sau cơn mưa. Cảnh tượng ấy khiến tôi lặng người, như nín thở.

    Tôi muốn ghi lại hình ảnh ấy, nhưng sực nhớ là mình đã để chiếc máy ảnh lại trong xe. Tôi vội vã chạy ngược xuống, lấy chiếc máy ảnh của mình, và rồi cố phóng nhanh hết sức trở lên đồi. Khi tôi vừa lên lại đến đỉnh thì mây mưa đã kéo lại và khép kín chân trời. Tôi chỉ lên trễ có vài giây thôi. Và đó cũng là lần cuối cùng mà tôi có dịp được nhìn thấy rặng Himalaya.

    Hai người bạn của tôi nãy giờ vẫn ngồi yên nhìn ngắm và thưởng thức một cảnh tượng hùng vĩ, quay sang hỏi tôi đã bỏ đi đâu. Họ kể lại những chi tiết thật kỳ diệu của một quang cảnh bao la, hùng tráng, đẹp phi thường. Tôi cảm thấy mình là một kẻ ngu khờ, đã đánh mất đi cơ hội ấy chỉ vì muốn bắt giữ nó lại.

    Nhưng tôi cũng học được một điều quý giá này, là khi ta muốn bắt giữ lại một khoảnh khắc nào đó, bằng phim ảnh hay ghi chép lại trên giấy, nó sẽ vụt mất đi, và ta sẽ đánh mất đi tất cả những gì là kỳ diệu. 

    Cũng giống như rặng Himalaya hùng vĩ kia, những giây phút kỳ diệu trong cuộc đời là để mình trải nghiệm, chứ không phải để ta bắt nhốt chúng lại vào trong một khuôn khổ nào đó. Vì khi thật sự chạm vào một khoảnh khắc như thế, ta sẽ chẳng bao giờ quên được, thì mình cũng đâu cần phải bắt giữ chúng lại làm gì, phải không bạn?

🍂— Minh Tánh Nguyn Duy Nhiên

Sunday, July 20, 2025

người nhân hậu

người nhân hậu

Có lần, trường Princeton Theological Seminary tại New Jersey thực hiện một cuộc thử nghiệm. Họ muốn tìm hiểu vì sao trong cuộc sống, dù có nhiều cơ hội để giúp đỡ người khác, nhưng đôi khi ta hành động, và đôi khi lại làm ngơ.

Monday, July 14, 2025

cây mận nở hoa.

 cây mận nở hoa.

Giữa những xôn xao và bất an, cuộc sống vẫn có những sự bình lặng và an ổn tự nhiên. Đôi khi muốn tiếp xúc với những điều tốt lành ấy, ta cần bước chậm, hay ngồi yên lại, để nhìn ngắm một vẻ đẹp đang sẵn có chung quanh mình.

Trải chiếu trên cánh đồng

Ta ngồi ngắm

Cây mận nở hoa.

  Buson

    Nhưng bạn biết không, thật ra đôi khi ta cũng không cần làm gì hết, ngay cả ngồi yên lại để nhìn ngắm nữa. Vì tất cả đang có mặt ở đó rồi, chỉ mở mắt ra nhìn, cái thấy biết ấy là điều xảy ra tự nhiên thôi.

Monday, July 7, 2025

Bảy phần tám của vấn đề

Bảy phần tám của vấn đề

Một tu sĩ ở thế kỷ thứ sáu, Abba Dorotheus, có chia sẻ như sau: “Bất cứ khi bạn làm một việc gì, cho dù nó có quan trọng hay gấp rút đến đâu, tôi cũng không muốn bạn phải gây gổ hay bức xúc. Bởi bạn biết không, mọi việc ta làm, dầu cho quan trọng đến đâu, cũng chỉ là một-phần-tám của vấn đề mà thôi. Còn có được một thái độ an tĩnh là bảy-phần-tám của vấn đề còn lại, và cho dù việc bạn làm có thất bại đi chăng nữa!

Friday, June 27, 2025

Tu tập không cần phải sâu sắc hơn

 Tu tập không cần phải sâu sắc hơn



Chúng ta thường đặt câu hỏi là làm thế nào để cho sự tu tập của mình được sâu sắc hơn, hiệu quả hơn? Nhưng tôi thấy câu hỏi đó tự nó chưa được chính xác lắm. Tôi nghĩ ta nên hỏi là làm thế nào để sự tu tập của ta được chân thật hơn, hết lòng hơn.

    Vấn đề tự thành thực với chính mình là một vấn đề rất quan trọng. Tôi tin là nếu ta không thật sự thành thật với mình thì ta không thể nào chuyển hóa được. Thấy được cái hay, cái dở của mình là ta đã bước một bước rất xa trên con đường của mình rồi!

Sunday, June 22, 2025

bao dung tất cả

 bao dung tất cả


Có một thiền sinh hỏi tôi, làm thế nào để ta có thể đi từ khổ đau đến hạnh phúc? 

    “Tôi không nghĩ là chúng ta làm điều đó”, tôi trả lời. “Tôi nghĩ là chúng ta, cùng một lúc, ôm trọn cả hai.”

    Tôi thật sự tin như vậy. Buông xả là ôm trọn hết tất cả. An lạc không có nghĩa là ta rời xa hay vượt qua những nỗi đau, để đi đến một nơi nhẹ nhàng, rộng mở, thảnh thơi nào đó.

    Chúng ta nâng niu và gìn giữ cả hai cùng một lúc: nỗi đau mênh mông và sự kỳ diệu của cuộc sống. Sự có mặt trọn vẹn với cả hai, là món quà mà sự buông xả ban tặng ta – một tĩnh lặng bao la, một bình yên ngời sáng.

Hình ảnh Quốc Khánh Show

 


Saturday, June 7, 2025

một nửa cho mây, một nửa ta

 một nửa cho mây, một nửa ta


Tôi nhớ nhiều năm về trước, có lần lên tu tập ở một thiền viện trên núi cao. Lúc ấy vào giữa mùa thu, cây lá đổi màu. Những buổi sáng, sương mù quyện phủ trùm rừng núi, ôm ấp con suối nhỏ chảy róc rách. Mùa thu, không gian chứa đựng thời gian, đẹp.

Tuesday, May 13, 2025

chiếu soi người vô sự

 chiếu soi người vô sự


Ta ngồi yên với những gì đang có mặt, đôi khi đó là sự an vui, một niềm hạnh phúc, và đôi khi đó cũng có thể là những lo âu hay phiền muộn. Nhưng nếu như ta biết sống trọn vẹn hoàn toàn với thực tại ấy thì tất cả vẫn là một mùa xuân. 

    Sống trọn vẹn ở đây là một thái độ buông thư và buông xả, để mình thấy được những gì đang thật sự xảy ra. Với một cái nhìn trong sáng, tự nó sẽ mang lại cho ta một sự tĩnh lặng và bình an. Ngồi yên để trở lại với một mùa xuân tự nhiên, để ta thật sự có mặt với tất cả, mà không hề có thêm một sự kiếm tìm nào khác.

Monday, May 5, 2025

đi giữa mây ngàn

 đi giữa mây ngàn



Suốt ngày rong ruổi tìm mùa xuân

    mà chẳng thấy đâu,

Mang đôi dép rơm lội khắp chốn

    lang thang giữa mây ngàn,

    dọc theo con suối vòng quanh

Trở về nhà, ta bật cười vang

Chợt bắt gặp,

    hoa mận nở, thơm ngát không gian

Xuân đã ngay đó trên mỗi đầu cành

    từ thuở nào vẫn là hoàn hảo và nguyên vẹn.

Monday, April 28, 2025

Khi tôi khiêu vũ, tôi khiêu vũ.

 Khi tôi khiêu vũ, tôi khiêu vũ.


Một văn hào Pháp của thế kỷ thứ 16, ông Montaigne, có chia sẻ về một phương cách giúp ông tiếp xúc với hạnh phúc trong cuộc sống.

    "  Khi tôi khiêu vũ, tôi khiêu vũ; khi tôi ngủ, tôi ngủ; vâng, và khi tôi đi dạo một mình trong một vườn cây đẹp, nếu như thỉnh thoảng sự suy nghĩ của tôi có trôi dạt về một nơi chốn xa xôi nào đó, tôi mang nó trở về với những bước chân của mình, với vườn cây chung quanh, với sự có mặt của một sự tĩnh lặng ngọt ngào, về lại với chính tôi."

Saturday, April 26, 2025

Steps Among the Clouds

 


No need to arrive—

each step fades into the mist,

leaving nothing there.


The clouds do not mind

if I stay or if I go.

A bird passes by—

so light,

the sky forgets.


Sunday, April 20, 2025

Bản chất của vị chân nhân

 Bản chất của vị chân nhân


Trong nhà Thiền có một câu chuyện nói về thế nào là bản chất của một vị chân nhân.

Một vị tăng hỏi: Bản chất của một vị chân nhân là gì?

Thiền sư đáp: Xuân, hạ, thu, đông

Vị tăng nói: Câu đó thật khó hiểu đối với con ạ!

Thiền sư nói: Ông hỏi về thực tánh của chân nhân có phải không?

    Tôi nghĩ vị thiền sư muốn nói rằng, bản chất của ta không bị giới hạn trong bất kỳ một khuôn mẫu nào.

    Ta không phải chỉ là một mùa duy nhất nào đó. Ta là mùa xuân, mùa hạ, mùa thu và mùa đông. Nó cũng giống như thiên nhiên, biến đổi và chuyển hóa liên tục trong cuộc sống. Chúng ta không thể nào định nghĩa hay đóng khung cái ta đó vào một cái gì cố định được.

Tuesday, April 8, 2025

Cõi mù sương, thế nhưng…

 Cõi mù sương, thế nhưng… 


Nhà tâm lý học Carl Rogers nói: "Có một điều nghe rất là lạ lùng và mâu thuẫn, nhưng đó là một sự thật, là khi ta chấp nhận được mình như chính ta là, thì lúc đó ta mới có thể thay đổi.  The curious paradox is that when I accept myself just as I am, then I can change." 

    Điều ấy cũng có nghĩa là, sẽ không có gì thay đổi, nếu như ta không chịu nhìn lại để chấp nhận được chính mình.

chữ bình tâm loay hoay xếp mãi

chữ bình tâm loay hoay xếp mãi


Cuộc sống bao giờ cũng có những khó khăn, nhưng ta đừng để cho những bận rộn và âu lo ngăn trở không cho ta tiếp xúc được với thực tại chung quanh mình. Được ngồi với người thân bên tách cà phê ngon, đi dạo trên con đường nhỏ nắng ấm, ngồi một mình yên trong một ngày mưa… 

    Bạn có thấy không, những hạt giống hạnh phúc cũng như những đóa hoa sáng nay, khi nắng ấm về, nào có ai nhắc đâu mà rồi chúng vẫn sẽ nở rộ.

    Trong cuộc đời có những cái mà ta không nên, và cũng không thể, làm cho chúng nhanh lên được. Chúng cần thời gian, chúng cần sự chậm rãi. Và khi ta thúc hối những gì không thể thúc hối, khi ta không còn biết có mặt trọn vẹn với thực tại, ta vô tình đánh mất đi hạnh phúc trước mắt bằng một sự mong cầu nào khác xa xôi...

Sunday, March 30, 2025

Buông xả không phải là loại bỏ

Buông xả không phải là loại bỏ


Trong thiền tập, có những phương pháp dạy rằng hãy chọn một đối tượng đặc biệt nào đó, tránh những náo động, và giữ cho thân tâm mình được yên. Mục đích là có một sự an lạc.

Cho phép những phiền não được có mặt và nhận diện

Nhưng cũng có một phương cách khác là hãy cởi mở ra với tất cả những gì đang có mặt. Hãy đem sự bao dung và rộng mở mà tiếp xúc với toàn bộ trải nghiệm của mình. Hãy cởi mở ngay cả với những khía cạnh, những đối tượng mà ta muốn loại bỏ. Phát huy một thái độ buông xả thay vì tìm kiếm một trạng thái an lạc đặc biệt, hay một trải nghiệm siêu việt nào đó.

    Với một thái độ tiếp nhận rộng mở, không đánh giá hay trách móc đó, những kinh nghiệm tiêu cực, đau buồn có thể được bộc lộ ra theo cách riêng của chúng, trong không gian và thời gian của chúng.

Monday, March 17, 2025

Hiểu được tất cả, thì ta sẽ tha thứ tất cả

 Hiểu được tất cả, thì ta sẽ tha thứ tất cả


Có lẽ trong cuộc sống này, chúng ta sẽ không bao giờ có thể thật sự chuẩn bị trước được cho một việc gì. Ta vẫn nghĩ mình có thể tập luyện để sẵn sàng đối diện với một mất mát, một hạnh phúc hoặc khổ đau nào đó. Nhưng thật ra ta chỉ có thể tiếp xúc với sự sống khi nó đang xảy ra mà thôi. Bằng một thái độ rộng mở và chấp nhận.

Friday, March 14, 2025

hạnh phúc không phải là sự vắng mặt của khổ đau.



Buổi sáng bước ra khỏi phòng, bãi cỏ xanh trải dài đến tận cuối chân trời. Phía xa kia là một dãy núi, nằm yên trong sương mờ. Cơn mưa nhỏ chiều qua đã tạnh, tôi thấy những giọt nước, còn đọng trên một tờ lá lấp lánh mặt trời.

    Những ngày ở đây, tôi thấy được, sự có mặt của hạnh phúc. Tôi nghĩ, hạnh phúc sâu sắc nhất, phải là, những hạnh phúc thật đơn sơ, và không cần tìm cầu. Chúng là những gì đang có thực.

Sunday, March 9, 2025

Giới Thiệu Sách: Nước Bùn Vẫn Trong

Tác phẩm "Nước Bùn Vẫn Trong" của tác giả Minh Tánh Nguyễn Duy Nhiên, do Phanbook phát hành, là một cuốn sách mang đậm chất thiền và triết lý sống, phản ánh phong cách viết đặc trưng của ông – nhẹ nhàng, sâu lắng và giàu tính chiêm nghiệm. Minh Tánh Nguyễn Duy Nhiên, một kỹ sư ngành điện toán sống tại miền Đông Bắc Hoa Kỳ, đồng thời là tác giả và dịch giả của hơn 20 cuốn sách về thiền tập ứng dụng trong đời sống, đã khéo léo đưa những trải nghiệm cá nhân và tư tưởng Phật giáo vào tác phẩm này để truyền tải thông điệp về sự chuyển hóa và khám phá nội tâm.

Sunday, March 2, 2025

Tiếp nhận như một món quà

 Tiếp nhận như một món quà


Ông David Steindl-Rast là một tu sĩ Công Giáo thuộc Dòng Benedictine. Ông là một học giả lớn, và thường tham gia vào những đối thoại kết nối tôn giáo, cũng như sự tương tác giữa tôn giáo và khoa học.

    Thông điệp chánh của ông là nói về lòng biết ơn (gratefulness): “Tất cả đều là một món quà. Mức độ mà ta ý thức được sự thật này, là cây thước đo lòng biết ơn của ta đối với cuộc sống. Và lòng biết ơn đó chính là thước đo cho sự tỉnh thức của ta.”

Saturday, February 22, 2025

Không phải là không làm gì

 Không phải là không làm gì



Nhiều năm trước, tôi có dịch một quyển sách viết về thiền tập của bà Sylvia Boorstein. Quyển sách có một tựa đề rất thú vị là “Don’t just do something, sit there”, đừng chỉ làm một cái gì đó, hãy ngồi yên.

Friday, February 7, 2025

Chấp nhận như là mới có thể thay đổi

Chấp nhận như là mới có thể thay đổi


Nhà tâm lý học Carl Rogers nói: "Có một điều nghe rất là lạ lùng và mâu thuẫn, nhưng đó là một sự thật, là khi ta chấp nhận được mình như chính ta là, thì lúc đó ta mới có thể thay đổi (The curious paradox is that when I accept myself just as I am, then I can change). Cũng có nghĩa là, sẽ không có gì thay đổi, nếu như ta không chịu nhìn lại để thấy rõ được chính mình.

    Thấy rõ ở đây là thấy ra chính mình, thân tâm ta phản ứng như thế nào trước đối tượng, tình huống, khi tiếp xúc với những gì đang xảy ra. Mục đích của việc thấy ra không phải là để tìm ra giải pháp, hoặc phải làm gì hay không làm gì.

Monday, February 3, 2025

Mỗi Tướng (form) đều có giới hạn





Chỉ một lần với tâm trong sáng

 Chỉ một lần với tâm trong sáng



Cuộc sống là một chuỗi tiếp nối nhau, mà mỗi giây phút là một sự chuyển hóa. Trong giây phút này ta tiếp nhận những quả trái của quá khứ, chúng biểu hiện ra bằng những kinh nghiệm trong giờ phút hiện tại, và rồi trở thành hạt giống của tương lai.

Bản chất là trong sáng

Khi tiếp xúc với một quả trái khổ đau nào đó, nếu như ta biết quay về với khả năng tỉnh giác và biết thương yêu của mình, ta có thể làm giảm bớt đi năng lượng của hạt giống xấu ấy, để nó khỏi tiếp tục đi vào tương lai. Và sự chuyển hóa ấy có thể bắt đầu ngay trong giờ phút này.

Friday, January 24, 2025

Quan Sát Đừng Tránh Né





Việc ấy có thể được

 Việc ấy có thể được


Bạn biết không, thật ra muốn buông bỏ, chúng ta cũng không cần phải nỗ lực làm gì nhiều lắm đâu. Ôm giữ và mang vác thì phải cần đến những toan tính và rèn luyện này nọ, chứ buông thả ra thì càng ít dụng công bao nhiêu lại càng hiệu quả bấy nhiêu.

    Buông bỏ cũng có nghĩa là tiếp xúc với thực tại này với một tâm rộng mở, để cho sự việc được tự nhiên như nó là.

Tuesday, January 14, 2025

là hài lòng với bây giờ

là hài lòng với bây giờ


Mark Epstein, là một nhà phân tâm học, psychotherapist, và cũng là tác giả của quyển Thoughts without a Thinker có chia sẻ một kinh nghiệm tu học của ông như sau.
    Trong hơn 30 năm qua, mỗi năm ông đều cố gắng đi tham dự một khóa tu nhiều ngày.  Và ông cũng giữ một quyển nhật ký, ghi lại những trải nghiệm và khám phá của mình có được trong mỗi khóa tu.  Gần đây, ông có dịp đọc lại những gì mình đã ghi chép trong quyển nhật ký ấy.