Không
gian chung quanh tôi toàn là những đóa hoa dại với các màu rất sặc sở nổi bật xuyên
qua rừng lá. Những thảo mộc vùng này có
đủ loại và nhiều mầu sắc khác nhau. Sự sống
nơi đây rất là phì nhiêu và đầy sinh lực, có lẽ để đền bù lại cho một mùa xuân
ngắn ngủi.
Đứng ở độ cao này, hơn chín ngàn bộ trên mặt biển, ta có thể nhìn thấy được sự vận hành biến đổi của thời tiết cách xa mình hằng trăm dậm. Những đám mây đen của một cơn bão rộng hơn cả một thành phố, nặng nề di chuyển ngang qua trên các thung lũng. Với ngàn những chiếc bóng xám xịt quấn quýt vào nhau, cùng pha trộn trong một cái chảo khổng lồ, như một thứ linh đơn huyền bí bào chế bởi một bà phù thủy. Thỉnh thoảng có những tia chớp lóe sáng xé rách bầu trời xám xịt tận phía xa, trong thinh lặng, xa hơn cả khả năng du hành của âm thanh. Và rồi những đám mây đen từ từ kéo đến gần hơn, theo với chúng là những âm vang ì ầm, trong một không gian của những hỗn mang, loạn lạc, náo động, cùng kéo nhau về tụ hội và gào thét trong gió.
Nhưng trong căn nhà gỗ nhỏ bé này, tôi cảm thấy ấm cúng, dễ chịu và khô ráo. Chiếc giường của tôi là một miếng cao su xốp (foam) dầy hai phân. Một thân cây đục đẽo thô kệch được sử dụng vừa làm chiếc bàn ăn và là nơi viết lách của tôi. Chiếc ghế ngồi duy nhất trên sàn nhà được đóng dính liền vào với vách tường, cạnh một khung cửa sổ nhìn ra bên ngoài quang cảnh đẹp tuyệt vời. Một cái lò gang nhỏ cung cấp hơi ấm cho trọn căn phòng, và một chiếc lò dầu dùng dể nấu nướng.
Mùa đông miền núi nơi đây rất dài. Một kho chứa nhỏ xây cạnh bên nhà được chất đầy
củi. Nơi đây cũng là một sào huyệt lý tưởng
được rất nhiều sinh vật chọn làm nơi trú ẩn, ồn ào nhất trong đám là bọn chuột. Chúng chạy lon ton trên sàn nhà giữa khuya và
kêu chí chít, dường như là vui thích lắm.
Đa số chúng ta chắc là không chịu nỗi nơi này. Nhưng đối với tôi thì thiên đàng có nghĩa là
được sống ở đây trọn suốt mùa đông trong tịch lặng.
Căn nhà của tôi ở nằm trên núi Lama được làm
tổ ngay phía dưới một đỉnh núi cao trên rặng San Cristobal, nhìn xuống một
không gian bao la của miền bắc tiểu bang New Mexico. Thung lũng mênh mông phía bên dưới trải rộng
dài nối liền đến những dãy núi khác ở phía nam, tây và bắc. Một người sống ở nơi đây có thể theo dõi những
cảnh tượng biến hóa của thần gió, cuốn xoay và điều khiển mặt trận thời tiết
như những con cờ. Trừ những lúc ngồi thiền
hay đi dạo trong rừng, tôi rất mê đến ngồi chỗ này trong suốt thời gian sống ẩn
dật nơi đây. Tôi có thể ngồi yên nơi đó
cả chục giờ đồng hồ say mê và không biết chán.
Tôi đã ngở rằng, đời sống cô độc trong một không gian hiu quạnh nơi này
sẽ rất là nhàm chán, nhất là so với một người có một cuộc sống bận rộn và thích
hoạt động như tôi. Nhưng tôi lại hoàn
toàn mãn nguyện với sự thụ động của mình, ngày qua ngày, ngồi nhìn những áng
mây trôi xa xôi bất tận.
Hai ngày đầu tiên khi mới đến, tôi mất ngủ
vì những tiếng động lạ và sự hồi hộp, lo sợ trong bóng đêm. Trong vùng đất lạ hoang dã, một thế giới lạ
thường bừng sống dậy mỗi khi bóng tối phủ trùm, nó bò, trườn, chạy hoặc đừng
rình im lặng chờ mồi. Trong mấy đêm đầu,
mỗi khi nghe tiếng cây khô gẫy, tôi lại liên tưởng đến những con thú đêm săn mồi,
đang ẩn núp, rình mò đâu đó sát bên căn nhà.
Bên trong gian phòng không gian yên tĩnh hơn, nhưng những bóng tối vẫn
di động. Chung quanh tôi toàn là những sợ
hãi.
Nhưng một điều khá ngạc nhiên là tôi cũng chóng
làm quen được với nhịp điệu mới này. Sau
đôi ba ngày, những con sinh vật nhỏ bé ấy đã trở thành bạn thân của tôi, và những
âm thanh lạ của ban đêm cũng không còn làm tôi giật mình nữa.
Một thú tiêu khiển trong ngày của tôi là
theo dõi những con côn trùng có cánh nhỏ bé tụ tập phía bên trong của sổ. Ban ngày, tôi thường để cánh cửa ra vào mở
toang vào mỗi buổi sáng để hưởng gió núi trong lành, và giữ cho gian phòng được
thoáng mát. Những con ruồi vo ve bay
vào, sau khi thám hiểm mọi ngõ ngách, chúng thường chấm dứt hành trình mình
ngay nơi khung cửa sổ nhìn ra một quang cảnh rộng lớn ấy, và rồi chúng cứ bay
trượt lên xuống trên khung kính để tìm cách thoát ra bên ngoài.
Sau những hôm đầu bực mình vì chúng, bây giờ
tôi lại cảm thấy khá thú vị. Tôi quan
sát thấy chúng vo ve bay không ngừng và cứ đâm đầu vào khung cửa kính ấy suốt
ngày, tìm tự do, trong khi cánh cửa chính rộng lớn vẫn mở toang. Nếu chúng chỉ cần đơn giản biết quay đầu lại
thôi. Mà tôi nghĩ đây cũng là một tỷ dụ
tuyệt vời cho hành trình tâm linh đi tìm giải thoát của chúng ta. Nếu như chúng ta biết quay nhìn lại chính nơi
mình, thay vì là tìm cầu chạy theo những đối tượng bên ngoài…
Bất cứ là mình đang tìm kiếm một điều gì,
tôi ý thức rằng nó sẽ không thể nào đạt đến được bằng một con đường thẳng trước
mặt. Cánh cửa rộng mở đang nằm ngay phía
sau lưng tôi, và con đường giải thoát ấy đòi hỏi ở nơi ta một cái nhìn hoàn
toàn mới mẻ.
Trong những ngày cuối ở nơi này, tôi hay ngồi
trong tĩnh lặng và tự hỏi nhiều lần: cái gì đã khiến tôi bước chân vào con đường
tu tập? Chúng ta thật sự muốn gì? Phải chăng vì muốn tâm linh mình được rộng mở
hơn? Để ra khỏi sinh tử luân hồi? Vì muốn được vào một cõi trời xa xôi nào
đó? Muốn được thoát ra những khổ đau của
cuộc đời? Hay đây cũng lại chỉ là một sự tạo tác khác của cái ngã của mình mà thôi?
Tôi nghĩ, câu trả lời có lẽ là: nó là một
cái gì vượt thoát ra ngoài tất cả những cái ấy, nó không có một mục tiêu nào hết,
nhưng đó chính là một cần thiết rất thiết yếu của mỗi chúng ta. Nó là một hạt giống hạnh phúc chân thật sâu
xa được gieo trồng từ lâu, và đã có sẵn trong tự tánh của mỗi người, và ta
không thể có một sự lựa chọn nào khác hơn là phải quay về và thấy lại được
chính nó...
--- oOo ---
Ẩn dật
Đó là một đoạn hồi
ký của ông David Cooper, một tu sĩ Do Thái giáo, chia sẻ về những trải nghiệm và
cảm nghĩ của mình trong thời gian ông sống ẩn dật một mình, trong một căn nhà gỗ
trên rặng núi San Cristobal ở tiểu bang New Mexico.
Tuần qua tôi phải đi làm xa, mỗi chiều trở về
phòng của mình tôi lại ngồi xuống bàn viết để chuẩn bị cho công việc ngày hôm sau. Có một buổi chiều, ngẩng đầu lên nhìn ra
ngoài của sổ, tôi chợt thấy những chiếc lá trên cây ngoài khung cửa đã chuyển
sang màu đỏ lúc nào không hay. Thật đẹp! Tôi nhớ mấy ngày trước đây nó vẫn còn
xanh. Mùa thu về rồi đó, thật nhẹ nhàng
và kín đáo, khi bầu trời trở lành lạnh và những cơn gió về mang theo một không
trung muôn sắc màu…
Đâu có sự lựa chọn nào khác hơn?
Bạn biết không,
tôi liên tưởng những đua chen của chúng ta trong cuộc sống, đi tìm hạnh phúc, với
hình ảnh những con côn trùng có cánh cứ lao vào tấm kính ở khung cửa sổ vì muốn
thoát ra bên ngoài. Trong khi cánh cửa chính
vẫn đang rộng mở ngay ở phía sau. Chỉ cần
quay đầu lại thôi là mình có thể ung dung tự tại bước ra ngoài. Nào có ai ngăn chặn chúng ta đâu.
Đức Phật có khuyên chúng ta phải siêng
năng, chánh tinh tấn, phải biết cố gắng
dụng công trên con đường tu học. Nhưng sự
tinh tấn ấy không phải là một sự cố gắng và hao tổn năng lượng vô ích, nỗ lực cho
một cái thấy sai lầm, hoặc đeo đuổi theo một hạnh phúc không thật.
Phải chăng chánh tinh tấn cũng có nghĩa là
biết buông bỏ hết những lăng xăng và tạo tác không cần thiết của mình. Nếu như ta thôi bớt đi những tìm kiếm, biết dừng
yên và quay lại nơi mình. Vì bạn biết
không, ở nơi này đã có "một hạt giống
hạnh phúc chân thật sâu xa được gieo trồng từ lâu, và đã có sẵn trong tự tánh của
mỗi người, và ta không thể có một sự lựa chọn nào khác hơn là phải quay về và
thấy lại được chính nó..."
Nguyễn Duy Nhiên
No comments:
Post a Comment