Đâu phải trở thành tốt đẹp hơn

đâu phải trở thành tốt đẹp hơn

---

Ông Mark Epstein chia sẻ rằng những ngày mới bắt đầu tu học, ông cho rằng trước khi có thể đối diện và tiếp xúc với khổ đau, chúng ta cần phải rèn luyện cho mình có được một cái tôi hạnh phúc và vững vàng trước cái đã. Nhưng bây giờ, sau nhiều năm thiền tập, ông hiểu rằng quan niệm ấy rất là sai lạc.

    Ông có một người bạn sang Ấn độ tu học theo truyền thống ở rừng (forest tradition) trong nhiều năm, và anh ta cũng có chia sẻ một kinh nghiệm tương tự. Vài năm sau khi vị Thầy của mình qua đời, người bạn ấy trở lại Ấn độ và đến thăm nhà của người sư huynh, vị đệ tử lớn của Thầy mình.

    Một hôm, người sư huynh bảo anh, “Tôi muốn cho anh xem cái này. Thầy đã để lại cho tôi một vật này.” Lẽ dĩ nhiên là anh bạn rất vui mừng, bất cứ một dấu tích nào của Thầy mình cũng là châu báu đối với anh. Người sư huynh già bước lại, mở một cánh cửa gỗ cũ kỹ, vang tiếng kêu cót két, ông ta cúi xuống lấy một vật nằm ở ngăn dưới cùng. Vật ấy được quấn trong một miếng vải dơ cũ. “Anh có thấy không?” Ông ta hỏi. “Không! Thấy gì?” anh ta thắc mắc đáp. Người đệ tử già mở miếng vải quấn ra, bên trong là một chiếc ấm nước bằng nhôm cũ kỹ và móp méo. Một loại ấm nước tầm thường mà bất cứ trong nhà nào ở Ấn độ cũng đều có.

    Nhìn thẳng sâu vào mắt anh bạn, ông ta nói “Thầy trao cho tôi vật này trước khi Ngài ra đi. Anh có thấy không?” Người bạn lại càng thắc mắc, trả lời, “Không. Tôi thật không thấy gì hết.” Ánh mắt của vị đệ tử già lại càng trở nên mãnh liệt và bừng sáng hơn, ông nói “Ta không cần phải đánh bóng nó. Ta không hề cần phải đánh bóng nó!”

    Tôi nghĩ vị ấy muốn nhắc nhở chúng ta rằng, tu tập không phải là một hình thức đánh bóng bản ngã của mình cho nó được tốt đẹp hơn! Một cái thấy trong sáng sẽ chuyển đổi tâm thức của ta, mà không cần phải thay đổi hoàn cảnh hay bất cứ một cái gì khác.  Trong đạo Phật cái thấy ấy là chánh niệm (mindfulness) và tỉnh giác (clear comprehension), cái thấy ấy giúp cho năng lượng trong sáng, tĩnh lặng và hạnh phúc trong ta biểu hiện ra một cách tự nhiên.

    Người bạn tôi đã học được một bài học thật quý giá. Chúng ta không cần phải rèn luyện hay chuyển hóa theo một sự mong cầu hay tưởng tượng nào đó của mình. Tu tập không phải là một hình thức self-enhancement. Ta chỉ cần thấy rõ và tiếp nhận mình một cách trọn vẹn, với một tình thương lớn.  Dầu hoàn cảnh của ta có như thế nào đi nữa, nó bao giờ cũng là một thực tại tròn đầy.

— Minh Tánh Nguyễn Duy Nhiên