cây hồng táo xưa vẫn đó

cây hồng táo xưa vẫn còn đó

---

Tôi nhớ câu chuyện về đức Phật trong thời gian Ngài còn đang trên con đường tìm đạo.  Trước khi giác ngộ dưới cội bồ đề, Phật đã có thời gian đi theo con đường khổ hạnh. Ngài nhịn ăn, nhịn uống, không ngủ, thân ngài chỉ còn da bọc xương mà thôi.  Cho đến một hôm, quá đuối sức, Phật tự nghĩ, "Nếu mà những bậc tu sĩ khác có thực tập khổ hạnh thì cũng chỉ đến mức này thôi!  Nhưng tại sao ta vẫn không cảm thấy chút gì là giác ngộ, hay được giải thoát hết!  Phải có một con đường nào khác nữa chứ!"

    Lúc đó Phật chợt nhớ lại ngày xưa khi còn nhỏ là một thái tử, có một lần được theo Vua cha ra ngoài thành, đến một miền đồng quê.  Trong khi Vua cha đang quan sát người khác làm việc, thái tử tìm đến dưới gốc một cây hồng táo ngồi lặng yên.  Bỗng nhiên, khi đó tâm Ngài trở nên rất tĩnh lặng.  Thái tử cảm thấy bên trong mình tự nhiên có một niềm hỷ lạc rất sâu sắc.  

    Niềm vui ấy không hề xuất phát từ bất cứ một nguyên nhân nào ở bên ngoài.  Nó có mặt ngay bên trong, với một tâm hồn tĩnh lặng.  Nhưng trên con đường tìm kiếm, tu tập khổ hạnh, Phật đã vô tình đánh mất đi cái hạnh phúc ban đầu đó.  Một hạnh phúc rất đơn sơ, nhưng sâu sắc và rất thực.  Nó không đòi hỏi ta phải nắm bắt hoặc né tránh một điều gì trên cuộc đời này.

Sau khi Phật nhớ lại niềm an lạc ấy, bỗng dưng trong tâm Ngài chợt có một nỗi sợ hãi phát sinh lên.  Ngài lại tiếp tục nhìn sâu hơn và tự hỏi, "Tại sao ta lại cảm thấy sợ sệt đối với niềm vui ấy, một hạnh phúc không nương tựa vào một cái gì hết?"  Và Phật thấy được rằng, sở dĩ ta có nỗi sợ ấy là vì niềm an vui đó không hề bắt nguồn từ một sự thỏa mãn ái dục hay một mong cầu nào của mình!  Những sự rèn luyện, thành đạt mà ta hằng cố gắng đeo đuổi, chỉ là một ảo tưởng.

    Ta không cần phải có một cái gì, đạt được một điều gì, trở thành một người nào, hoặc né tránh một việc gì hết.  Những điều ấy có thể mang đến cho ta một niềm hạnh phúc tạm thời, nhưng không thể là chân thật.  Chúng cũng như một nén nhang tàn.  Khi ta thắp lên một nén hương, lúc mình đang ngửi được mùi thơm ấy, thì phần nhang đó cũng đã cháy tàn rồi.

    Và ý thức ấy bắt buộc ta phải quay nhìn lại chính mình trong giờ phút này, buông bỏ hết những mong cầu, để thấy rõ những gì đang có mặt trong thực tại!  Biết được rằng, chân hạnh phúc không hề tùy thuộc vào những gì ta có, hay phải qua một sự rèn luyện khó nhọc nào, mà chỉ cần một thái độ buông bỏ với cái thấy trong sáng, đó là một sự giải thoát rất lớn.

    Mà bạn biết không, cây hồng táo ngày xưa của chúng ta vẫn còn đó, chỉ cần mình biết quay trở về thôi…

– nguyễn duy nhiên